اجرت

  • اجرت المثل: جايي است كه بين طرفين قراردادي نيست يا اگر هست اجرت تعيين نشده است.
  • اجرت المسمي: جايي است كه بين طرفين قراردادي وجود دارد و در آن ميزان اجرت تعيين شده است.

در موارد ذيل اجرت المثل پرداخت مي‌شود:

  1. از ابتدا هيچ قراردادي بين طرفين وجود نداشته و طرف با اجازه يا بي اجازه از مال ديگري استفاده مي‌كند مثل ماده 337 يا غصب
  2. بين طرفين قبلاً عقدي وجود داشته و اجرت المسمي هم تعيين شده حالا قرار داد تمام شده مثل اجاره ماده 494
  3. بين طرفين ظاهراً قراردادي بوده و اجرت هم تعيين شده بود اما معلوم مي‌شود عقد از ابتدا باطل بوده است.

در مورد مال غيرمنقول چون اجرت المسمي به قرارداد مربوط است منقول است ولي چون اجرت المثل مستقيماً به مال غيرمنقول برمي‌گردد، غيرمنقول است.

نكته: اصل بر منقول بودن مال است يعني جايي كه شك داريم مالي منقول است يا غيرمنقول مي‌گوييم منقول است مثل سهام شركاء در شركت تجاري

اموال منقول: ابتدا به دو قسمت است: 1- اشياء 2- حقوق

تعريف اشياء منقول در ماده 19 آمده است «اشيايي كه نقل آن از محلي به محل ديگر ممكن باشد بدون اينكه به خود آن محل خرابي وارد آيد، منقول است.»